Böbrek taşları, ülkemizde oldukça sık görülen bir hastalıktır. İdrardaki kristallerin birikmesi ve çökmesi, taş oluşumuna yol açar. Son 30 yıldır geliştirilen taş kırma cihazları sayesinde böbrek ve idrar yolları taşlarının büyük çoğunluğu cerrahi müdahale olmadan tedavi edilebilmektedir.

Taş oluşumuna yol açan sebepler nelerdir?

• sausageYetersiz sıvı alınmasısausage
• sausageGenetik faktörlersausage
• sausageBeslenme alışkanlıklarısausage
• sausageİdrar yolu enfeksiyonusausage
• sausageBöbrekteki anatomik bozukluklar (Üreterosel, at nalı böbrek vs)sausage
• sausageBazı hastalıklar (Hiperparatroidizm, sarkoidoz, bağırsak rezeksiyonu, Crohn hastalığı vs.)sausage
• sausageBazı ilaçlar (Kalsiyum ve D vitamini içeren ilaçlar, aşırı C vitamini alınması (>4g/gün), triamteren, indinavir, sülfonamidler, asetozolamid )sausage

Taş hastalarda ne tür şikayetler yapar?

Hastalarda hiçbir belirti vermeyebilir.

• sausageAğrı: En sık görülen bulgudur. Kolik tarzındaki şiddetli ağrı, idrar yolundaki gerilmeye bağlıdır. Yan ağrısı şeklinde başlar ve kasıklara yayılabilir.sausage
• sausageHematüri: İdrardan kan gelmesi gözle görülebilen tarzda ve mikroskopik şekilde olabilir. Hiçbir kanama bulgusu vermeyebilir.sausage
• sausageBulantı ve kusmasausage
• sausageİdrarda yanmasausage
• sausageİdrar yaparken zorlanmasausage
• sausageSık idrara çıkmasausage
• sausageAteşsausage

Tanı koymada neler yapılabilir?

• sausageTam idrar tahlilisausage
• sausageKan tahlilisausage
• sausageYatarak çekilen ilaçsız filmsausage
• sausageUltrasonsausage
• sausageİlaçlı böbrek filmi (İVP)sausage
• sausageİlaçsız çekilen tomografi tanıyı koymada yardımcı olan yöntemlerdir.sausage

Tedavide neler yapılır?

Küçük boyutlu olan taşlar (6 mm’e kadar) genelde kendiliğinden düşer. Bazı taşlar idrar yollarında takılıp böbrekte şişme yapabilir. Taşın boyutu, yeri ve idrar yolunda tıkanıklık yapıp yapmamasına göre tedavi şekli değişebilir.

Kendiliğinden düşebilecek boyutlu taşlarda ağrıyı geçirip bol sıvı alımı ile kendiliğinden düşmesi beklenir. Tıkanıklık yapabilecek taşlarda ve belirtileri ağrı kesicilerle geçmeyen hastalarda tıkanıklığın ortadan kaldırılması gerekir.

• sausageESWL (Şok dalgaları ile taş kırma yöntemi): Vücut dışından gönderilen şok dalgaları ile idrar yolundaki ve böbrekteki taşların kırılmasını sağlayan bir yöntemdir. Tedavide en sık kullanılan yöntemdir. Taşların büyük kısmı bu yöntemle tedavi edilebilir.sausage
• sausageEndoskopi üreter taş tedavisi: İdrar kanalındaki taşlarda ESWL yönteminin uygulanamadığı veya etkili olmadığı durumlarda idrar yolundan ince çaplı sert veya yumuşak aletlerle girerek taşların kırılıp dışarı alındığı bir yöntemdir.sausage
• sausagePerkütan nefrolitotomi (PCNL): ESWL yöntemi ile kırılamayan ve boyut olarak büyük taşlarda böbreğe dıştan endoskopik aletlerle küçük bir delik açıp taşların parçalanarak dışarı alındığı bir yöntemdir. sausage
• sausageAçık taş cerrahi: Günümüzde en az kullanılan yöntemdir.
  sausage