TİROİT BEZİ BOZUKLUKLARI
Guatr nedir?
Tiroit olarak isimlendirilen ve boyunda yer alan bezin boyutunun artmasına guatr denir. Guatr kelimesi Latincede boğaz anlamına gelen “guttur” kelimesinden gelmektedir. Tiroit bezinin boyutlarındaki artış bu bezin çok çalıştığı gibi bir tabirle bağdaştırılmamalıdır. Bu bezin boyutlarındaki artış tiroit bezinin çok çalışması, az çalışması veya normal çalışması ile birliktelik gösterebilir.
Hipotiroidi Nedir?
Tiroit bezinin az çalışması ile karakterize duruma verilen isimdir.
Hipotiroidi belirtileri nelerdir?
Tiroit bezinin az çalışması sonucu oluşabilecek klinik bulgular şöyle sıralanabilir:
-Halsizlik, yorgunluk
-Kabızlık
-Saç tellerinde kalınlaşma
-Üşüme hissi
-Adet düzensizliği
Hipertiroidi nedir?
Tiroit hormon düzeyinin kanda yüksek olmasına verilen isimdir.
Hipertiroidinin belirtileri nelerdir?
Tiroit hormon düzeyinin yüksek olması sonucu oluşabilecek klinik bilgiler şöyle sıralanabilir:
-Aşırı terleme
-Ellerde titreme
-Sinirlilik
-Kalp çarpıntısı
-Saçlarda incelme, dökülme
-İshal
-Kilo kaybı
-Adet düzensizliği
Hipotiroidi ve hipertiroidide bu belirtilerin her hastada görülmeyeceğini de belirtmek gerekir.
Guatr hastasıysam ameliyat olacak mıyım?
Hastaları tedirgin eden ameliyat kelimesi de birçok durumda guatr hastalarının duyduğu bir kelimedir. Doktorunuz bazı durumlarda tiroit bezinizin bir kısmını veya tamamını almak için size ameliyat önerebilir.
Ameliyattan sonra boynumda iz kalacak mı?
Yapılan tiroit ameliyatlarında boyunda ince bir kolye insizyonu oluşturulur ve ameliyattan 1 yıl sonra belli belirsiz bir hal alan ince bir çizgi şeklinde iz kalacaktır. Bu iz çoğu zaman çok dikkatli bakılmadıkça fark edilmemektedir.
Ameliyatta ne gibi sorunlarla karşılaşabilirim?
Tiroit ameliyatlarında tiroit bezine çok yakın komşulukta seyreden sinirler mevcuttur. Ameliyat sırasında bu sinirler tek taraflı zedelenirse geçici veya kalıcı ses kısıklığı, iki taraflı zedelenirse ani solunum sıkıntısı yaratabilir. Bu tür komplikasyonlar % 1’den daha düşüktür.
Tiroit bezinin komşuluğunda sağlı sollu ikişer adet olmak üzere 4 adet paratiroid isimli mercimek büyüklüğünde bez mevcuttur. Bu bezlerin hasarlanması veya tiroit beziyle birlikte alınması durumunda geçici veya kalıcı kalsiyum düşüklüğü oluşturabilir. Kalsiyum düşüklüğü kendini vücutta uyuşma şikayeti ile gösterebilir. Bu ihtimal % 0.5-2 arasındadır ve genellikle geçicidir. Kalıcı olduğu durumlarda ağızdan günlük kalsiyum almak gerekebilir. Durum geçici ise birkaç günlük kalsiyum tedavisi ile genelde düzelecektir.
Ömür boyu tiroit hormonu kullanacağım doğru mu?
Tiroit cerrahisi sırasında cerrah klinik ve patolojik durum göz önünde bulundurularak tiroit bezinin bir kısmını veya tamamını alır. Cerrahi işlem sonunda yapılan kontrollerden sonra gerekli görülürse dışarıdan ağız yolu ile tiroit hormonu içeren ilaç desteği verilebilir. Bu basit ve kolay takip edilen bir tedavidir. Tiroit bezinin cerrahisi sonrası bu tür bir ilaç kullanma durumu cerrahi komplikasyon değil, tedavinin bir parçasıdır.
Bu tür bir şüphem varsa ne yapmalıyım?
Bu tür şikâyetleriniz söz konusuysa bir Genel Cerrah veya Endokrinolog’ a başvurmanızı öneririz. Yapılacak olan basit tetkikler ile bu tür bir durum olup olmadığı araştırılabilir. Bu tetkik sonuçlarıyla sizlere bir hastalık durumunun söz konusu olup olmadığı, tedavi gerekiyorsa, tedavinin ayrıntıları anlatılacaktır.
Guatr Hastalarına Yapılan İğne Biyopsisi Nedir?
Tiroit bezinde saptanan nodülden iğne yardımıyla alınan biyopsidir. Bu işlem kan aldırmak gibi basit bir işlemdir. Doktorunuzun eli ile tespit ettiği veya ultrason yardımı ile tespit ettiği nodülden enjektör yardımı ile aspirasyon yapılması işlemidir. Basit ve riski az olan, bir o kadar da tanıda yardımcı bir işlemdir. İşlem sonrası alınan hücreler mikroskop camı üzerine yayılır ve sitopatologlar tarafından özel boyalarla boyanarak mikroskop altında incelenir.
Tiroit Ultrasonu Nedir?
Tiroit bezinin boyutunun, yapısının, içinde yer alabilecek farklı yapıdaki nodüllerin incelenebildiği ve doktorunuza oldukça yardımcı olacak olan bir işlemdir. Bu işlem hasta konforu açısından çok rahat ve kolay uygulanabilen bir işlemdir.
Tiroit Fonksiyon Testleri Nedir? Ne İşe Yarar?
Tiroit bezinin fonksiyon durumu hakkında bize bilgi verebilen hormonların biyokimyasal olarak değerlendirilmesine Tiroit Fonksiyon Testleri denir. Bu testler ayrıca tiroit hormon tedavisi alan hastaların takibinde de kullanılır. Bu hormonların düzeyini saptamak için hastalardan birkaç mililitre kan almak gerekir.
İLETİŞİM:
OP. DR. SİNEM KANAR
GENEL CERRAHİ UZMANI
)