BATI NİL ATEŞİ (SIK SORULAN SORULAR)
Hastalık Etkeni: Batı Nil Virüsü
Hastalık Adı: Batı Nil Ateşi( Batı Nil Humması)
Batı Nil Virüsü Nedir?Batı nil virüsü, kuleks türü sivrisineklerce insanlara bulaştırılmaktadır. Hastalığın kaynağı hasta kuşlar ( Kargalar, saksağanlar ) olup sivrisinekler aracılığı ile hastalık insanlara, atlara ve başka memeli hayvanlara bulaştırılır ( Şekil 1).
Batı nil virüsü, kuleks türü sivrisineklerce insanlara bulaştırılmaktadır. Hastalığın kaynağı hasta kuşlar ( Kargalar, saksağanlar ) olup sivrisinekler aracılığı ile hastalık insanlara, atlara ve başka memeli hayvanlara bulaştırılır ( Şekil 1).Şekil 1. Batı Nil ateşi bulaşma döngüsü ( Kaynak 1’den alınmıştır.)
Batı Nil Ateşi kaynak hayvanlardan insanlara ve insandan insana temas yoluyla bulaşmaz. Kan transfüzyonu ve organ/doku nakli ile hastalık bulaştırılır. Gebelik sırasında anneden bebeğe ve emzirme döneminde süt ile de bulaştığı yönünde bildirimler vardır.
Batı Nil Ateşi kaynak hayvanlardan insanlara ve insandan insana temas yoluyla bulaşmaz. Kan transfüzyonu ve organ/doku nakli ile hastalık bulaştırılır. Gebelik sırasında anneden bebeğe ve emzirme döneminde süt ile de bulaştığı yönünde bildirimler vardır.Virüs bulaşan kişilerin çoğunluğunda belirti ve bulgular görülmez. Bazılarında belirti ve bulgular o kadar belirsizdir ki kişiler hastalığının farkında bile değildirler.Nadir olgularda ise virüs beyinde ( ensefalit), omirilikte ( myelit), beyin ve omiriliği çevreleyen zarlarda ve dokularda (meninjit) iltihaplanmaya yol açar. Beyin ve omirilik tutulumu görülen hastalarrn çok azında hastalık ağır seyreder.
Batı Nil virusu taşıyan bir sivrisinek tarafından ısırılan herhangi bir kişiye virüs bulaşır. Zamanla kişiler tamamen iyileşebilirler. Bazı olgularda , özelikle yaşlı ve çocukluk çapında geçici hafıza kaybı, kasılmalar, beyin hasarı olabilir.
Yaşlı kişiler beyin iltihaplanması ( ensefalit) yönünden daha risk altındadır. Çok az olguda hastalık ölümle sonuçlanabilir. .
Hastalığın belirti ve bulguları nelerdir?Batı Nil virüsü bulaşan hastaların yaklaşık % 80’ inde hastalık belirti ve bulguları görülmez. Semptomlar görülmesi sivrisinek ısırmasından 3-14 gün sonra ortaya çıkabilir.
Batı Nil virüsü bulaşan hastaların yaklaşık % 80’ inde hastalık belirti ve bulguları görülmez. Semptomlar görülmesi sivrisinek ısırmasından 3-14 gün sonra ortaya çıkabilir.Belirti ve bulgular şunlardır:
Ateş
Baş ağrısı, vücutta kırıklık veya ağrı ( Kas ağrıları), gözlerde ağrı hissi
Aşırı yorgunluk hissi ( aylarca sürebilir)
iştahsızlık
Nadir olgularda bezelerin( lenf düğümü) şişmesi
Orta dereceli olgularda semptomlar 3-9 gün sürebilir. Ağır olgularda ise haftalar veya aylarca sürebilir.
Ağır olgularda beyin ve omrilik tutulumu nadirdir.
Tutulum olursa başlıca belirti ve bulgular:
Baş ağrısı ( 10 gün )
Yüksek ateş ( 5 gün)
Deri döküntüleri
Kusma ve ishal
Ense sertliği veya paralizi
Bilinç bulanıklığı
Çevreye karşı dikkat eksikliği
İstemsiz titremeler( Tremor), Konvulsiyonlar veya kas güçsüzlüğü
Koma
Nadiren hastalık ölümle sonuçlanabilir.
Eğer bir doktor Batı Nil Ateşinden kuşkulandığı bir hasta karşısında hastaya hastalığa uyan semptomların sorgulaması yanında sivrisinek tarafından ısırılıp ısırılmadığını sorgulanmalıdır.
Ensefalit semptomları varlığında viruse karşı kanda antikorlar aranır. Antikor pozitif ise kişide etken varlığı kanıtlanır. Antikordaki titre artışı yönünden iki hafta sonra kanda antikor araması tekrarlanmalıdır. Beyin tutulumu varsa lomber ponksiyon yapılarak beyin omirilik sıvısında da antikor aranır. Ensefaliti ekarte etmek için beyin magnetik rezonans görüntülemesi de yapılabilir.
Nasıl tedavi edilir?Batı Nil Ateşinin tedavisi yoktur. Hastanın savunma organları hastalığa karşı savaşır. Hafif derecede hastalığı olan olgular evde iyileşebilirler. Ağır olgular hastaneye yatırılmalıdır. Damar yolundan sıvı (serum) verilebilir, solunum desteği sağlanabilir ve başka hastalıkların ( zatürre gibi) ortaya çıkmaması için önlemler alınır.
Batı Nil Ateşinin tedavisi yoktur. Hastanın savunma organları hastalığa karşı savaşır. Hafif derecede hastalığı olan olgular evde iyileşebilirler. Ağır olgular hastaneye yatırılmalıdır. Damar yolundan sıvı (serum) verilebilir, solunum desteği sağlanabilir ve başka hastalıkların ( zatürre gibi) ortaya çıkmaması için önlemler alınır.Hastalığı nasıl önleyebiliriz?Kişiler yerel sağlık kuruluşlarından sivrisinek ve virüsler yönünden riskli bir bölgede yaşayıp yaşamadıklarını öğrenmelidirler.
Kişiler yerel sağlık kuruluşlarından sivrisinek ve virüsler yönünden riskli bir bölgede yaşayıp yaşamadıklarını öğrenmelidirler.Yaz başı ve sonunda riskli olduğu düşünülen bölgelere gidildiğinde sinek kovucular kullanılmalıdır. Uzun kollu gömlek ve pantolon giyilmelidir.
Durgun su bölgelerinde( dere, çay, su birikintisi) konaklamamalı.
Sivrisineklerin en aktif olduğu akşam alacakaranlığında mümkünse korunaklı bir iç mekanda oturulmalıdır.
Ölü kuşlardan uzak durulmalı, çıplak ellerle dokunulmamalı ve sağlık otoritelerine bilgi verilmelidir.
İzmir Tabip Odası Web sitesinden Alınmıştır.