İŞ GÖRÜŞMESİNİN ALTIN KURALLARI

Ne zamandır beklediğiniz ve hayalinizdeki iş için; bir firmadan iş görüşmesi (mülakat) daveti aldınız.. Mükemmel özgeçmişiniz bu daveti almanızda önemli bir rol oynamış olabilir ancak iş teklifi almanız, görüşmenizdeki sunumunuz ve davranışlarınıza bağlı olacaktır.. İş görüşmesinin iki yönlü bir bilgi alışverişi olduğunu aklınızdan çıkarmayın. Görüşmeyi yapan kişi sizi potansiyel bir çalışan olarak görmek, profesyonel ve kişilik özelliklerinizi tanıyabilmek için, sizde iş ve tanımını, çalışılacak yer, firmanın potansiyeli, faaliyetleri ve geleceği hakkında daha fazla bilgi toplamak için bilgi alışverişinde bulunursunuz. Mülakatta etkili bilgi alışverişinin oluşmaması, mülakat sonrasında hem firma hem de aday açısından uzun vadede çok sakıncalı sonuçlar ortaya çıkmasına neden olmaktadır.

Peki iş görüşmesinde nelere dikkat etmelisiniz?

    • İş görüşmesinde imajınıza çok dikkat edin

    • Görüşmeyi yapan kişi, sizi ilk gördüğü andan itibaren, dış görünüşünüden sizinle ilgili varsayımlarda bulunacak, sizinle ilgili bir intiba edinecektir ve bu hem mülakat sürecini hem de sonrasını etkileyecektir. Bu mülakatı yapan kişi üzerinde, hakkınızda silinmesi çok zor olan bir ön yargı oluşturacaktır.

    • İş görüşmelerine katılırken her zaman için sıradan giyinmemek, erkekler için en azından bir gömlek giyip, kravat takmak ve kadınlar için klasik bir tarzda giyinip gözü yoran aksesuarlar kullanmaktan kaçınmak önemli. Yürüyüşten oturup kalkma biçimine kadar adayların her hareketi iş görüşmelerinde işverenler tarafından değerlendiriliyor. Kendine güvenmek, rahat bir portre çizmek, mülakatı yapanlara karşı saygılı davranmak ve özsaygıyı korumak, bir iş görüşmesinde verilecek dış görünüşe pozitif etki yapıyor.

    • Heyecanınızla başa çıkın

    • Önemli olaylar, iyi performans göstermemiz gereken durumlar, hepimizi heyecanlı ve stresli yapar. Biraz heyecan performansınızın gelişmesine yardım eder. Fakat hızlı kalp atışları, yüz buruşturma, titreyen bir ses performansınızı; ve güçlü, kendine güvenen, kontrollü imajınızı olumsuz etkileyecektir. Bundan kurtulmak için görüşmeden hemen önce birkaç derin nefes almak size iyi gelecektir. Gözlerinizi kapatın ve sakinleşmeye çalışın.

    • İş görüşmesine geç gitmeyin

    • İş görüşmesine zamanında gitmeye önem verin. Geç kalmak, mazeret ne olursa olsun kaçınılması gereken bir durum. Gideceğiniz yerin adresini ve görüşeceğiniz kişinin ismini doğru aldığınızdan emin olun. Randevu saatinden önce orada olmak sizin işe karşı heyecanınızı ve isteğinizi gösterir.

    • Firma hakkında araştırma yapın

    • Görüşme sırasında firmayı tanıdığınızı karşı tarafa hissettirmeniz, firmaya ve pozisyona olan ilginizi gösterir. Bu da size pozitif bir destek sağlar ve görüşmeyi yapan kişinin hakkınızda olumlu düşünmesine neden olur.

    • Kendinizi tam anlamıyla tanıyın

    • Herhangi bir iş görüşmesinden önce kendinizi tam anlamı ile tanımaya çalışın. Kendini tanıyan kişinin, profesyonel niteliklerini ve kişilik özelliklerini karşı tarafa daha iyi aktarabildiğini unutmayın. Kesinlikle niteliklerinizi ve tecrübelerinizi küçümsemeyin.

    • Hiç soru sormamak ya da çok soru sormaktan kaçının

    • İş görüşmesi, sadece işverenin soru sorduğu bir bilgi yarışması değildir. Çalışmaya aday olduğunuz şirket hakkında soru sorabilirsiniz, hatta sorduğunuz soruları dikkatli seçerseniz, bu durumu kendi lehinize çevirebilirsiniz. Bu yüzden görüşme öncesinde, şirket hakkında iyi bir araştırma yapmalısınız. Çok soru sormamaya ve karşı tarafın sözünü kesmemeye özen gösterin. İş görüşmesi yapan kişinin maddi konulara değinmesini beklemeden bununla ilgili soru sormayın. Bunun yanı sıra mülakatçı size "Sorunuz var mı?" dediğinde hiçbir şey sormuyor olmanız ilgisiz ve yaratıcılıktan uzak olduğunuz izlenimini verecektir.

    • Kendinizi iyi ifade edin

    • Heyecanlı ve gergin davranışlar belli bir noktaya kadar her işveren tarafından kabul edilebilir, fakat rahat olmak ve kendine güvenli davranmak olumlu puan toplar. Kendine aşırı güven, iş verende antipatisi uyandırır. Bu yüzden davranışlarınızda kontrollü ve saygılı olun. Bu, sizin ileride kendinden yüksek mevkide olan çalışma arkadaşlarınıza karşı da saygılı olacağınızı gösterir.

    • Sigara içmeyin ve içecek ikramını reddetmeyin

    • Mülakatta ikram edilse bile sigara içmeyin. Günümüzde artık işverenler nitelikleri eşit olan adaylardan sigara içmeyeni tercih ediyor. “ne içersiniz?” diye sorulursa çay ya da mülakatçı ne içiyorsa ondan içebilirsiniz.

    • İş görüşmesinde, pasif ya da çok aktif olmamalı, rahat olunmalıdır. Yer göstermeden oturulmamalı, el uzatılmadan tokalaşmamalıdır. Karşınızdaki konuşmadan konuşmaya başlamamalı ve ilk soruyu karşı tarafın sorması beklenmelidir.

    • Karşınızdakinin ismini kullanın

    • Kendi isminizden kulağa daha hoş gelen başka bir şey yoktur. İlk 12 kelimenizde ve ilk 7 saniye içinde görüşmecinin ismini kullanmanız, ona değer verdiğiniz ve odaklandığınız mesajını verecektir. İsmiyle çağrılmak kadar hiçbir şey insanların dikkatini çekmez.

    • İyi el sıkmayı öğrenin

    • Potansiyel işvereninizle tanıştığınızda, ilk yaptığınız elinizi uzatmaktır. Eğer iyi bir başlangıç yapmak istiyorsanız, karşınızdakinin elini tam olarak kavramalı ve kendinden emin bir şekilde ama hafifçe tokalaşmalısınız. Böylece iyi bir iş ilişkisinin başlangıcını gerçekleştirmiş olursunuz.

    • Umutsuz görünmeyin

    • Bir işe ihtiyacınız var ama yine de umutsuz görünmemelisiniz. Gerektiğinden fazla istekli bir şekilde görünmek her şeyden önce kendinize yeterli güveninizin olmadığı izlenimi bırakacaktır. Öncelikle sakin kalmayı ve kendinize güvenmeyi öğrenin. İşi yapabileceğinize eminseniz, bırakın karşınızdaki de buna emin olsun.

    • Beden dilinizi iyi kullanın

    • Tebessüm ya da memnun bir ifade, görüştüğünüz kişiye orada bulunmaktan memnun olduğunuz mesajını verir. Göz kontağı kurmak, söylenenlere dikkat ettiğinizi ve ilgilendiğinizi gösterir. Görüşmeciye doğru eğilmeniz, konuşmaya dahil olduğunuzu gösterir. İlgili ve ilginç görünmek için mümkün olduğunca çok işaret kullanın.

    • Görüşme sürecinde, her hareketinizi planlayabilirsiniz. Görüşmeyi ayarlar, hazırlanır ve sunumunuzu yaparsınız. Ancak potansiyel işverenler her an her yerde karşınıza çıkabilir. Bu nedenle her an iyi bir izlenim yaratmak için hazır olun.

    • İşi yapabileceğiniz konusunda güven verin

    • Alçakgönüllü davranmanıza gerek yok. Karşınızdakine işi yapabileceğinize dair güven veremezseniz, o da sizin şirket için yararlı olamayacağınıza inanır. Sorulara kesin ve açık cevaplar verin, iş deneyimlerinizden, geçmiş başarılarınızdan bahsederken örnekler vermeye özen gösterin. Genel cevaplar, geçiştirilmiş sorular karşınızdakinin kafasında şüphe yaratacaktır. Detaylı ve kesin cevaplar verin.

    • Abartma ve yalandan uzak durun

    • Ürününüzü satmanız için iddianızı kanıtlayan örnekler vermeniz gerekir. Aşırıya kaçma ve yalan söyleme, görüşme yapan kişiyi kandıracaklarını sanan kişilerin başvurduğu bir yoldur. Ancak karşınızdakinin uzman olduğunu, günde onlarca kişiyle görüştüğünü ve en önemlisi özgeçmişinizdeki bilgileri ve referanslarınızı kontrol edeceğini unutmayın.

    • Görüşmeciyi dinleyin

    • İş görüşmenizi gerçekleştiren İnsan Kaynakları uzmanı için en çok sıkıntı yaratan şeylerden biri sorduğu soruların anlaşılmamasıdır. Bu nedenle karşınızdakini dikkatlice dinleyin.

    • Sinerji yaratabileceğinizi gösterin

    • Yönetim stili söz konusu olduğunda artık durum 5 yıl öncesindan daha karmaşık. İyi bir lider olduğunuzu kanıtlamanın yanı sıra, bireyleri hızlı problem çözme konusunda birlikte çalışmaya teşvik edebileceğinizi de ispatlamalısınız. Bugünün dünyasında, organizasyonun diğer bölümlerini de kapsayan karmaşık ortamları idare edebileceğinizi göstermelisiniz.

    • Geçmiş hatalardan ders çıkarabildiğinizi gösterin

    • Birkaç sene öncesinin aksine, işverenler hata yaptıktan sonra bu hatadan ders çıkarmanın önemini kavramaya başladılar. Böyle bir aday, geçmiş hatalarından ders alarak deneyimleriyle, daha yararlı sonuçlara gidebileceğini gösterir.

    • Şirket kültürüne uyum sağlayabileceğinizi gösterin

    • İşle ilgili gerekli yeteneklerinizin olması sadece ilk adım, gerçekten işi alıp alamayacağınızı kuruma ve işe uygunluğunuz belirler. Görüşmeci sadece söylediklerinize değil, bunları nasıl söylediğinize de dikkat eder. Akıllı sorular sormak, iyi bir dinleyici olduğunuzu ve başkalarının bakış açısını da önemsediğinizi gösterir. Sonuç olarak, her görüşme aslına basit bir sorunun cevabını almaya yöneliktir: "Bu kişi şirketi daha iyi bir yere götürecek mi?" Cevabın "evet" olduğunu gösterirseniz iş için seçilenin siz olduğunu garantilersiniz.

    • Özgeçmişinizdeki spesifik noktalara önem verin.

    • İş deneyimlerinizdeki herhangi zayıf bir kısım için hazırlanarak iş görüşmesine gidin. Size sorulan sorulara açık ve direkt bir şekilde yanıt verin. Mülakatçıları ve işverenleri iş görüşmesinde en çok etkileyen nitelikler sadakat, dürüstlük ve güvenilirliktir. Sözel yetenekler, iş tecrübeniz ve çoşkunuz ise daha sonra gelir.

İş görüşmesinde görüşmeci sizin iş için doğru kişi olduğunuzu bilmek ister. Aynı şekilde siz de pozisyonun sizin için doğru olup olmadığını bilmek istersiniz. İş görüşmesi aslında iş, şirket kültürü ve daha birçok konuda bilgi sahibi olabileceğiniz bir fırsattır.

    • Ücret pazarlığında dikkat edin

    • Size teklif edilen ücreti hiç karşı çıkmadan hemen kabul etmek zorunda değilsiniz. Maaş konusunu tartışmaktan çekinmeyin. Güçlü taraflarınızı ortaya koyun, artılarınızın değerlendirilmesini isteyin. Ama aynı zamanda istediğiniz maaşın sadece sizin için değil karşı taraf için de bir kazanç sağlaması gerektiğini unutmayın. Bu yüzden her zaman mantıklı taleplerde bulunmaya özen gösterin.

    • Maaş, kazancınızın sadece bir boyutudur. Aylık olarak elinize geçen net maaş değil; brüt maaşınız, ikramiyeler, sigorta, alacağınız zamlar, kariyer olanakları, tatiller, edinebileceğiniz bilgi ve beceriler, özlük haklarınız, bütün bunlar da kazacınızın bir parçasıdır. Bu sebeple bir teklifi değerlendirirken, tüm koşulları göz önünde bulundurmanızda fayda vardır. Kısa vadede kazançlı bir iş isteği içindeyken, aynı zamanda uzun vadede kariyer olanaklarınızı da göz ardı etmeyin. 

    • İş Görüşmesini Bitirirken

    • İş görüşmesinde iyi bir etki yaratabilmişseniz, iyi bir notla oradan ayrılabileceğinizden emin olun. Teşekkür edin, tanıştığınıza memnun olduğunuzu söyleyin. Başvurduğunuz pozisyonla ilgili kararın ne zaman belli olacağını da sorabilirsiniz.

    • Eğer ilk mülakata çağrıldıysanız maaş, tatil izinleri, prim, özel sağlık sigortası, eğitim imkanları ve mülakatı yapan kişinin açıklığa kavuşturduğu herhangi bir konuda kesinlikle soru sormayın. Genelde firmalar beğendikleri adayları ikinci kez mülakata çağırıp bu konuları o zaman değerlendirirler.

    • İlk mülakatta iş tanımı, pozisyonun neden boş olduğunu, firmanın sizden baklentilerini ve kariyer imkanlarını sorabilirsiniz.

KAYNAKÇA:

    1- kariyer.net

    2- Prof. Dr. Nursel Telman ders notları