Karpal Tünel Sendromu

El Bileğinde Sinir Sıkışması (Karpal Tünel Sendromu=KTS)

• Karpal Tünel Sendromu nedir ?

Karpal Tünel Sendromu, çoğu hastanın farkında olmadan yıllarını eziyetleriyle birlikte geçirdiği bir rahatsızlıktır. El bileğinin iç kesiminden geçen median sinir dediğimiz sinirin o bölgede muhtelif nedenlerle basıya uğraması veya tekrarlayan travmalara maruz kalması sonrası gelişir. Sinir liflerinin bası sonrası direk zedelenmesi yanında, siniri besleyen kılcal damarlarda kan akışkanlığının bozulması esas etkendir. En yaygın KTS sebepleri arasında daktilo-klavye kullanmak, hamur yoğurmak, elişi yapmak, inek sağmak velhasıl el parmaklarının aşırı derecede hareketliliğine neden olan durumlar gelmektedir. Bazı rahatsızlıklar KTS gelişimini kolaylaştırabilir ki bunlar arasında en bilinenleri şeker hastalığı, tiroid bezi bozuklukları, el bileğindeki kırıklar-kitleler, gut, üremi vb. yeralmaktadır. Hastalar önce el parmaklarında bir uyuşma, karıncalanma hissi, sonrasında bilekten başlayıp ilk üç parmaklarına yayılan ağrı-sızıdan şikayet ederler. Gündüzleri yapmakta oldukları işlerden dolayı çok farkına varmadıkları bu durum, geceleri çok daha belirgin bir hale gelerek sabaha doğru bazen el parmaklarını bile yumamaz hale getirebilir . El bileği iç kısmına vurulduğunda sanki parmaklarına elektrik akımı gidermiş gibi bir his duymaları ya da aşırı ağrı hissetmeleri bu rahatsızlığın ilk muayene belirtileri arasında yer alır. Daha sonraları hastalarımızda sıkça duyduğumuz "geceleri yorganı üzerime çekemeyecek kadar parmaklarımda güçsüzlük oluyor. Sabah ellerimi yumamayacak halde kalkıyorum. Geceleri bileklerimde-parmaklarımda ağrı-yanmayla kalkıyorum. Artık bulaşık yıkarken tabakları düşürmeye başladım" gibi ifadeler sinir telinin duyusal kısmının etkilenmesinin artık motor kısmına da ulaştığı ve hastalığın ilerlediğini gösterir. Eğer hasta bu rahatsızlığını önemsemez ve aynı şekilde yaşamını devam ettirirse başparmağın kök kısmında olan kası erimeye başlayarak, o kesimde düzleşme hatta oyulma meydana gelebilir. Bu duruma gelen hastalarda sinir zedelenmesine bağlı sinir teli kaybı ve kas erimesi fazla olduğundan ameliyat edilse bile genelde görünüm ve şikayetler kalıcı olur.

• KTS rahatsızlığı olduğumu kendim nasıl anlayabilirim ?

En basit yaklaşımla eğer elinizin ilk üç parmağında, yani başparmak-işaret parmağı ve orta parmak, bir uyuşma-karıncalanma veya ağrı varsa bu ilk şüpheyi uyandırmalı. Bileğinizin iç kesiminde tam orta hatta 2-3 noktaya parmağınızla vurduğunuzda tariflenen ilk üç parmağa yayılan bir elektriklenme-karıncalanma hissi oluyorsa büyük bir ihtimalle karpal tünel sendromunuz vardır.

• KTS'den korunma yolları nelerdir ?

Öncelikle KTS'ye neden olan hareketlerden, alışkanlıklardan mümkün olduğunca uzak durulması gerekir. Uzun, sürekli klavyede yazı yazmak zorunda kalıyorsanız, natural ergonomik klavye ve bileklik destekli fare altlıkları faydalı olabilir. Elleriyle inek sağmak zorunda kalan hastalarımızın sağma makinası alması, el işi fazla yapanların bundan vazgeçmesi, elinin üzerine yatmamak, hamur ve köfte yoğurma gibi işleri azaltmak, pense-kerpeten-çapa gibi avuca oturup iyice sıktırmayı gereken aletlerle iş yaparken iş eldivenleri kullanımı gibi şeyler sayılabilir.

• KTS rahatsızlığım olduğunu düşünüyorum, ne yapmalıyım ?

KTS rahatsızlığınızın şiddetinin derecesi sizin yapmanız gereken şeyleri belirleyeceğinden öncelikle bir sinir testi yapılması gerekiyor. Bunun için EMG yapılabilen bir merkezde nöroloji, fizik tedavi, ortopedi, beyin cerrahisi bölümlerinden birisine muayene olmanız gerekir. Eğer muayeneniz sonrasında bileğinizde bir sinir sıkışması olduğunu doktorunuz düşünürse sizi sinir testine (kısaca EMG) gönderecektir. Bu testte öncelikle manyetolu çakmağın elektrik çakması şeklinde kolunuzun muhtelif yerlerinden size elektrik verilerek ölçümler yapılır. Bazen ilave olarak kaslara küçük akupunktur iğnesi gibi iğneler batırılarak ilave araştırmalar da yapılabilir. Test sonrası size sinirlerinizin ne durumda olduğu, varsa sinirlerdeki harabiyetin derecesi ve yerinin belirtildiği bir rapor verilir. Bazı laboratuvarlar sinir sıkışmasını hafif, orta, ileri düzeyde diye derecelendirerek raporu düzenler. Ülkemizde yaygın olarak kullanılmasa da el bileğine ultrason ve MR çekimi uygulamaları da tanıyı netleştirmek amacıyla yapılabilmektedir.

• KTS olduğumu söylediler, ilaç mı, ameliyat mı , yoksa fizik tedavi mi olsam daha iyi ?

Genel olarak tıbbın pek çok alanında olduğu gibi bu kesimde de bir netlik yoktur. Yaygın görüş ise EMG'de orta veya ileri düzeyde sinir harabiyeti olan hastaların ameliyata gönderilmesi, hafif düzeyde olanların ilaç, koruma tedbirleri ve egzersizlerle takibidir. KTS için bileklik, bileğe steroidli iğne yapılması, muhtelif ilaç tedavileri, fizik tedavi egzersizleri yapılmakta, bunların hangisinin size uygun olduğuna yine sizinle birlikte doktorunuz karar verecektir. En önemli konu KTS'den korunma ve ilerlemesine engel olmaktır.

Sağlıklı günler dileğiyle.