İnternet Bağımlılığı

Günümüzde çoğu insan güne internet ile başlayıp internet ile günü bitirmektedir. Uyanır uyanmaz ilk işi maillerini kontrol etmek, twit atmak olan, gün içerisinde sürekli bunları ya da Facebook gibi sosyal paylaşım sitelerini kontrol eden kişi sayısı az değildir. Özellikle son yıllarda internet, hayatlarımızın içine gün geçtikçe daha fazla yerleşen bir araçtır. Pek çok kullanım alanıyla yaşamımızı kolaylaştırıcı etkilerinden dolayı vazgeçilmez hale gelmiştir. Evlerde, iş yerlerinde, okullarda ve bunun gibi pek çok yerde internete ihtiyaç duyulmaktadır. Yararlarından ve yaşamımız içine bu derece yerleşmesinden sonra internet, bazı kimseler için bir araç olmaktan çıkıp amaç haline gelmiştir ve sonunda çağımızın hastalığı olan internet bağımlılığı ortaya çıkmıştır.

İnternet bağımlılığı çok geniş bir kavramdır ve her bireyin internette bağımlı olduğu alan farklı olabilir. Örneğin,

• Sosyal paylaşım siteleri (Facebook, Twitter, İnstagram vs.)
• Sanal sohbet odaları
• Online oyun siteleri
• Bilgi edinme amaçlı siteler
• Pornografi vb. siteler için bağımlılık geliştirilebilir.

İnternet Bağımlılığını Belirtileri

Son zamanlarda çoğumuzun kullandığı internet, hayatımızın oldukça içinde. Peki hepimiz internet bağımlısı mıyız? İnternet bağımlılığı ile ilgili bazı belirtiler bulunmaktadır. Bunlar:

• İnternet ile ilgili aşırı zihinsel uğraş, sürekli internet ile ilgili şeyler düşünme ve buna engel olamama,
• İnternette bulunan sürenin giderek artması,
• İnternet kullanımının azaltılması durumunda sinirlilik, huzursuzluk, depresyon, saldırganlık gibi şikâyetlerin ortaya çıkması,
• İnternette iken kendini iyi hissetmek,
• İnternetin aşırı kullanılması yüzünden iş, okul ve aile ile ilgili sorunlar yaşama, aile ve arkadaşları ihmal etme,
• İnternete bağlı kalabilmek için yalan söyleme,
• İnternet kullanımını azaltmak istese bile bunu yapamamak ve bu konuda kontrolünü kaybetmek olarak sayılabilir.

İnternet Bağımlılığının Nedenleri

Peki pek çok insan neden internet bağımlısı olmaktadır. Bunun pek çok açıklaması olabilmektedir. Bu bozukluğun temelinde genetik, nörokimyasal, sosyolojik ve psikolojik pek çok neden yatmaktadır. Psikolojik temeline bakıldığında internet bağımlılığına şu açıklamalar getirilmektedir:

• Bireyler içinde bulundukları aile ortamından memnun olmayarak, kendini idealize ettiği ailelerdenmiş gibi gösterebilirler.
• Kendi ailelerinde görmek istedikleri davranışı bilgisayarlarına karşı gösterebilirler (özen, bakım vs.)
• Özellikle gençler ailelerine karşı öfkeli ise onların “iyi çocuk” olmaları isteğine tam tersi tepki gösterebilirler.
• İnternette iken başkaları tarafından aldıkları onay ise kendilik algılarını geliştiriyor ve güven ihtiyaçlarını karşılıyor olabilirler.
• İnternet kullanımı bilgiye hızlıca ulaşma, insanlarla iletişim kurma gibi sağladığı olumlu pekiştireçler ile devam eden bir davranış olabilir.
• Sosyal kuramlara göre kişiler ailelerinde çözemedikleri sorunlar ve bu sorunları çözemeyip bunlardan kaçma nedeniyle internete yönelebilirler.
• Model alma yaklaşımına göre bireyler interneti sorun çözmede ve arkadaş ilişkileri kurmada kullanan kişileri model alıp aynı davranışı gösterebilir.
• Bireyin kendisinin ve sosyal çevresinin internete erişim kolaylığı olması internet bağımlılığı için risk faktörü olmaktadır. Buna benzer şekilde kişi arkadaşlarından internete aktif katılmasıyla ilgili baskılar alıyor ise ve sosyal çevresine ayak uydurmak adına interneti kullanıyor ise bozukluk geliştirmesi olasıdır.
• Kişinin sosyalleşme yeteneğinin olmaması tetikleyici bir nedendir.

Bireyin yoğun şekilde başkaları tarafından onay alma ihtiyacı , kendine güven eksikliği olması ve kendi kişilikleri ile ilgili bilişsel çarpıtmalar yapması internet bağımlılığına neden olabilmektedir. İnternet bağımlısı olan bireylerin sıklıkla kullandıkları bilişsel çarpıtmalar şunlardır:

“Ben sadece internette iyiyim.”

“İnternet dışında başarısız bir insanım.”

“İnternet dışındayken değersiz biriyim ama internete girince öyle değilim.”

“İnternet benim saygı gördüğüm tek yer.”

“İnternette değilken kimse beni sevmiyor.”

Görüldüğü gibi internet bağımlılığının tek bir nedeni yoktur, pek çok nedeni ve risk faktörü olabilmektedir. Hem fiziksel hem psikolojik hem de sosyal açıdan pek çok olumsuz etkisi bulunan bu bozukluğun dikkatle değerlendirilmesi ve tedavi edilmesi gerekmektedir.