Siz bir Doktor musunuz?
Solunum sisteminin en üst bölümünü oluşturan burun, yüzün en çıkıntılı ve zayıf bölgesidir. Bu nedenle yüz travmaları sonucu en fazla etkilenen kısımdır. Burnun yüzün orta bölümünde korumasız şekilde çıkıntı yapması travmayı kolaylaştıran bir diğer faktördür. Nazal septum deviasyonları, septumun çatısını oluşturan kıkırdak ve kemiklerde oluşan şekil kaymaları nedeniyle meydana gelen şekil bozukluklarıdır. Burun, hayatın ilk iki yılında hızlı bir gelişme süreci geçirir. Bu gelişme süreci, daha yavaş olmak üzere erken çocukluktan puberteye kadar devam eder. Burunda en anlamlı ve hızlı değişiklikler puberte döneminde meydana gelir. Bu gelişme dönemlerinde burnun diğer bölümleri ile nazal septum birbirleriyle uyumlu bir şekilde değişikliğe uğrar. Nazal septumun gelişimsel anomalilerinin açıklanmasında en büyük şüphe bebeklik ve çocukluk döneminde oluşan ve önemsiz gibi kabul edilip kolaylıkla gözden kaçan travmalarla ilgilidir. Yüze gelen minör bir travma sıklıkla küçük nazal fraktür ve/veya nazal septal kartilajın bir tarafa doğru kısmi kalınlaşmasıyla sonuçlanmaktadır. Hayatın erken dönemlerindeki travma, nazal septal kartilajın kıvrılma derecesine ve deviasyonuna göre nazal yapının tümünde büyük asimetrilerin oluşmasına neden olabilmektedir. Burnun dış görünüşündeki bozukluk, hem kozmetik hem de psikolojik sorunlara neden olabilir. Oysa nazal kaviteyi ilgilendiren deformite solunum sisteminde önemli rahatsızlıkları beraberinde getirir. Anatomistlere göre gerçek düz bir burun ve tam orta hatta yer alan septum enderdir.
Nazal septum deviasyonunun şekli için Guyuron B ve arkadaşlarının (9) tarif ettiği sınıflandırmaya göre nazal septum deviasyonu dört tipe ayrılmaktadır.
- Tip I: Sol veya sağa deviye olarak bir tarafa septum deviasyonu
- Tip II: C benzeri septum deviasyonu
- Tip III: S benzeri septum deviasyonu
- Tip IV: İzole spin veya kret benzeri septal deformite.
Septum Deviasyonunun Belirtileri Nelerdir ?
Septum deviasyonunun en sık rastlanan belirtisi burundan nefes alma güçlüğüdür
- Burun tıkanıklığı (Tek veya çift taraflı).
- Burun sekresyonu artar (Tekrarlayan sinüzit)
- Burun kolay temizlenmez.
- Burun içinde kabuklanmalar ve koku oluşur. Koku alma hissi bozulur. Tad alma bozukluğu.
- N.Trigeminus sinirinin uyarılması sonucu baş ağrıları
- İşitme bozukluğu (orta kulak havalanması bozulması nedeniyle).
- Kulak iltihabı (tuba yoluyla)
- Anjin, farenjit, larenjit, bronşit, asthma ortaya çıkar. (Isınmayan, nemlenmeyen, temizlenmeyen hava nedeniyle)
- Sabah boğaz kuruluğu
- Tekrarlayan burun kanamaları
Septum Deviasyonu Nasıl Teşhis Edilir?
Şikayetleriniz dinlendikten sonra, burunla ilgili bir travma veya ameliyat öykünüz olup olmadığı öğrenildikten sonra, burun içi muayenesi sonrası septumun pozisyonunu anlaşılır. Endoskopik optik cihazlar yardımıyla da bu muayeneler yapılmaktadır. Mevcut yakınmalarınız sinüzit ve allerji gibi başka nedenlerle ilişkili ise bunların teşhisine yönelik testler ve laboratuar incelemeleri yapılır.
Tedavi:
Lokal veya genel anestezi altında submüköz septum rezeksiyonu ile kıkırdak ve kemikte eğrilik yapan kısımlar çıkarılır. Destek sağlayacak kıkırdak kısımlar bırakılır. Anterior olarak konan burun tamponları yerine ve mevsimine göre 24 veya 48 saat burun içinde bırakılır ve sonunda çıkarılır.
