Aile terapisi problemlere ,aile üyelerinin bireysel problemleri olarak değil, aile sisteminin bir problemi olarak bakar. Tedaviye ailenin tek bir üyesi getirilse de tedavinin odak noktası aile sistemidir. Terapinin hedefi, aile içindeki tek bir bireyin değişimi değil, daha çok ailenin yapısının ve aile içindeki bireylerin birbirleriyle iletişim biçimlerinin değiştirilmesidir. Her ailenin problemi algılayış şekli farklıdır. Bir aile için problem olarak görünen bir durum diğer bir aile için sorun teşkil etmeyebilir. Dolayısıyla her ailenin huzurlu bir yaşam için ihtiyaç duyduğu şeyler birbirinden farklıdır.
Aile terapisinde neler olur?
Terapist veya danışman, ilk seansta terapinin amacını aile üyeleriyle birlikte oluşturur. Anne, baba ve gerekirse çocuklar sorumluluklarını belirtir. Aile bilinci üzerinde durularak, aile üyelerinden birbirlerinin ihtiyaçları üzerinde odaklanmalarının gerekliliği vurgulanır. Aile üyeleri açık ve dürüst bir etkileşim içinde bulunarak, suçlamalardan kaçınan, öncelikle birbirini anlamaya yönelik bir tarz benimsemeye yönlendirilir.
Terapide gizlilik esastır. Diğer bir deyişle, terapist aile üyelerinden biri ile yapacağı görüşmeyi o üyenin izni olmadıkça bir diğeri ile paylaşmaz.
Terapinin amacının aile üyelerinin davranışlarını daha olumlu kılmak, üyeler arasındaki etkileşimi geliştirmek ve sorunlara kalıcı çözümler bulmak olduğu için, terapist birtakım teknikler kullanır.
Terapi süresince aile üyelerinin birtakım ödevleri olacaktır. Herhangi bir seans sonunda terapist tarafından üyelere bir sonraki seansa kadar yapmaları gereken ödevler verilebilir.
Terapistin en önemli işlevlerinden birisi de, duygusal boşalımı sağlaması ve üyeler arasındaki bitirilmemiş işlere odaklanıp, üyelerin birbirleri hakkındaki olumsuz tutum ve duygularını ifade etmeleri, birbirlerine karşı anlayış geliştirmelerine yardımcı olmasıdır. Aile üyeleri arasında daha fazla yakınlaşma, işbirliği ve duygusal paylaşım sağlanmış ise terapi amacına ulaşmış sayılır.
Aile terapisinin amacı; kişilerarası ilişkilerin ışığında kaygı ve çatışmaların giderilmesi, algının, içgörünün arttırılması ve diğer duygusal gerilimler için aile üyeleriyle işbirliği kurulması, iç ve dış krizlere karşı ailenin dayanıklılığının arttırılması, nesiller arası ilişkilerin arttırılması, düzeltilmesi, aileyi sağlıklı ilişki kumaya yönlendirmektir.
Aile terapisi ne zaman gereklidir?
Ailenin temel gereksinimleri tatmin edilemez ve güvenli ve mutlu bir aile ortamı sağlanamıyorsa ailedeki dengeler bozuluyor demektir.
Ailenin temel gereksinimleri nelerdir?
1. Değerli olma duygusu : Aile içerisinde fikirleri önemsenen, sevildiği hissettirilen bireyler “ben değerliyim” duygusu yaşar ve kendisini kanıtlamak için aşırı davranışlarda bulunmazlar.
2. Güven Ortamı : aile içindeki bireyler dışarıdan gelecek tehlikelere karşı emniyette olduklarını hissetmelidirler.
3. Yakınlık ve dayanışma duygusu : Güven duygusunu birbirlerine hissettirebilen aile üyelerinin varlığı kişileri dış dünyanın sıkıntı ve kaygılarından kurtarır. Aile içinde yakınlık ve dayanışma sağlayan bir sisteme ait aile üyeleri, çevresiyle de yakın ilişkiler kurabilir.
4. Sorumluluk duygusu : Tüm aile bireyleri yaşları ölçüsünde belirli sorumluluklara sahiptir. Çocuklara cinsiyet ayrımına göre değil, gelişimsel düzeylerine göre görevler verilmelidir.
5. Zorlukların üstesinden gelmek : Her bireyin kendi kendine ya da aile üyelerinden destek alarak çözebileceği sorunları olabilir. Çocuklar da zorlukların üstesinden kendi kendilerine gelebilmeyi öğrenmelidirler.
6. Mutluluk ve kendini gerçekleştirme ortamı : bu evrede bireyler değerli oldukları duygusu yaşarlar ve yaptıkları faaliyetlerden doyum sağlarlar.
7. Manevi yaşamın temellerini oluşturma : Katı kuralların, cezalandırıcılığın olmadığı aile ortamlarında bireyler kendi iç dünyalarını araştırıp keşfetme olanağı bulurlar. Bu durum, aile içinde kendisiyle barışık, kuvvetli ve saygılı bireyler yetişmesine yardımcı olur.
Aile terapisi semptom gösteren bireyin her sorununa cevap vermez. Gerekli olduğu durumlar; tedavi için gelen birey bir aile sistemi içinde yer alıyorsa veya aile ile ilişkileri devam ediyorsa, var olan Ya da ortaya çıkan sorunlar aile sistemini etkiliyorsa aile terapisine başvurulabilir.
)