Fibromiyalji Sendromu Nedir?
Yaygın inatçı kas ve iskelet sistemi ağrıları, yorgunluk, bitkinlik, uyku bozukluğu ve vücutta hassas noktalarla karakterize sebebi tam olarak bilinmeyen ve hastanın yaşam kalitesini ciddi derecede bozan kronik romatizmal bir hastalıktır.
Hastalık kimlerde görülür?
En fazla doğurganlık çağındaki ve çalışma hayatındaki kadınlarda görülmesine rağmen, çocukluk çağında bile görülebilir. Kadınlarda erkeklerden 10 kat daha fazla görülür. Menopoz döneminde görülme sıklığı artar. Amerika’da osteoartroz ve romatoid artritten sonra en sık görülen 3. hastalıktır ve toplumun %2’sinde görülür.
Fibromiyaljili hastalar genelde titiz, düzenli, mükemmeliyetçi, hassas kişiliğe sahip insanlardır. Bu sebeple fibromiyaljisi olan kadınlar için "SÜPER KADIN" benzetmesi yapılır.
Hastalığın belirtileri nelerdir?
- Yaygın kas iskelet sistemi ağrıları hastaların en önemli şikayetidir. Ağrı genelde bir bölgeden başlar ve yayılarak ilerler. Genellikle sırt, boyun, omuzlar ve kalçalarda uzun süreli ağrı hissedilir. Baş ağrısı buna eşlik edebilir. Hasta vücudunda gezen ağrılar tarif eder, tüm vücutta, el ve ayaklarda şişlik hisseder.
- Fibromiyalji sendromu olan hastaların neredeyse tamamında orta veya ileri derecede yorgunluk, bitkinlik, tükenmişlik hali vardır. Hasta günlük yaşamını etkileyecek şekilde, özellikle sabahları yorgun hisseder. Konsantrasyon kaybı, unutkanlık, çaresizlik duygusu eşlik edebilir. Yorgunluk kimi zaman ağrıdan daha bezdiricidir.
- Hastaların büyük çoğunluğu uyku problemi yaşar, derin uyku uyuyamazlar. Kişi kolay uykuya dalabilir, fakat uyku kalitesi düşük olduğundan dinlenemez, güne yorgun uyanır.
- Hastaların yaklaşık yarısında karın ağrısı, kabızlık, şişlik gibi mide-bağırsak rahatsızlıkları vardır.
- Kadınlarda adet öncesi gerginlik, huzursuzluk şikayetleri vardır.
- Hastaların bir kısmında Huzursuz Bacak Sendromu görülür, kişi sürekli bacaklarını hareket ettirme ihtiyacı hisseder.
Tedavide neler yapılır?
- Hastalığın kesin bir tedavisi yoktur. Tedavide kullanılan ilaçlar daha çok ağrıyı gidermek, uykuyu düzene sokmak, depresyonu tedavi etmek amacıyla kullanılır. Antidepresan ilaçlar uygun dozda kullanılmalı, fakat uzun süre kullanımından kaçınılmalıdır. Kas gevşetici ve ağrı kesicilerde tedaviye yardımcı olarak kullanılabilir.
- Medikal tedavinin yanında hasta eğitimi de önemlidir, uzun süre oturma, ayakta durma, bilgisayar kullanma ve stres gibi faktörlerin hastalığın belirtilerini artırabileceği bilinmelidir.
- Uyku düzene sokulmalı, yeterli ve kaliteli uyku sağlanmalıdır. Uyku kalitesini olumsuz etkileyecek çevresel etkenlerin önüne geçilmelidir.
- Günlük aerobik egzersizler, düzenli yürüyüş ve germe egzersizleri tedaviye yardımcı olmakla birlikte günün erken saatlerinde ve akşam yapılmalıdır. Yorucu egzersizlerden kaçınılmalıdır.
- Fizik tedavide sıcak-soğuk uygulamalar, ultrason, tens, lazer, magnetoterapi, konnektif doku masajı, Hill Terapi ve ESWT gibi yöntemler kullanılmaktadır.
- Bunların dışında; ozon tedavisi, nöral terapi ve akupunktur tedavisi de tedavi seçenekleri içerisinde sayılabilir.