İşitme Kayıpları

İşitme kayıpları başlıca üç gurupta incelenirler.

1- İLETİM TİPİ İŞİTME KAYIPLARI

Adından da anlaşıldığı gibi sesin işitme organına iletimindeki problemlerden kaynaklanan işitme kayıplarıdır. Dış kulak yolundan başlayarak iç kulağa kadar olan tüm hastalıklar sesin iç kulağa iletiminde aksaklıklara neden olacak ve iletim tipi işitme kayıplarına yol açacaktır. İletim tipi işitme kayıplarında ilaç tedavisi ile ya da cerrahi tedavi ile çoğu zaman işitmenin düzeltilmesi mümkündür.

En sık rastlanılan iletim tipi işitme kayıpları:

Doğuştan olan ve kalıtsal olabilen problemler:

• Dış kulak yolu gelişim anomalileri (atrezi ve stenozlar)
• Otoskleroz
• Paget hastalığı
• Osteogenesis imperfecta

Enfeksiyonlar:

• Dış kulak yolu iltihabı (eksternal otit)
• Orta kulak iltihabı (otitis media)
• Kolesteatoma
• Timpanoskleroz
• Kulak kemikçiklerinde tahribat
• Kulak zarı delinmeleri (kronik otitis media)

Travma:

Tümörler:

2- SENSÖRİNÖRAL İŞİTME KAYIPLARI

Bu işitme kayıplarında ise ses iç kulağa ulaşmıştır. Ancak sesin iç kulaktaki işitme organı tarafından algılanmasında ya da işitme sinirine ulaştırılmasında ya da işitme sinirinin kendisine bağlı olarak işitme merkezine ulaşmasında problemler vardır. Yani bu tür işitme kayıplarında sorun iç kulak ve ötesindedir. İletim tipi işitme kayıplarında ise sorun dış kulak yolu, kulak zarı ya da orta kulaktadır. Sensörinöral işitme kayıplarında işitme kaybı çoğu zaman kalıcıdır. İlaç tedavisi ya da cerrahi ile işitmeyi düzeltmek genellikle mümkün değildir. Bu hastalarda işitme cihazı ya da koklear implant ile işitme rehabilitasyonu yapılır. En sık rastlanılan sensörinöral işitme kayıpları:

• Doğuştan olan işitme kayıpları:

Yaklaşık her 1000 çocuktan 3 tanesi işitme kayıplı olarak doğarlar. Bunların yaklaşık %50 si genetik sebeplere bağlıdır. Bunların bir kısmı sendromik bir kısmı ise sendromik değildir. Sendromik olanlarda işitme kaybının yanı sıra diğer sistem ve organlarda da hastalık ve sorunlar vardır. Mesela en sık görülen sendromik işitme kayıplarından alport sendromunda işitme kaybının yanı sıra böbrek problemleri vardır. Usher sendromunda ise işitme kaybı ile birlikte görme problemleri vardır.

• İltihabi durumlar:

Labirentitler, kabakulak ve kızamık komplikasyonları,

• Ototoksik ilaç kullanımı:

İç kulağa zararı olan ilaçların kullanımı sonrasında işitme kaybı gelişebilir. İç kulağa ototoksik olan ilaçlar arasında aminoglikozid gurubu antibiyotikler, sisplatin, loop diüretikler sayılabilir.

Akustik travma ve gürültüye bağlı işitme kayıpları: yüksek sese ani maruz kalma ya da gürültülü ortamlarda uzun süre bulunmak iç kulak hasarına neden olarak işitme kaybına neden olur.

• Otoimmün iç kulak hastalıkları:

Yaşa bağlı işitme kayıpları (presbiakuzi): İlerlemiş yaşla birlikte iç kulakta kalıcı bazı hasarlar meydana gelir ve buna bağlı olarak kalıcı tipte işitme kaybı gelişir.

• Meniere Hastalığı:
• Tümörler

3- MİKSED TİP İŞİTME KAYIPLARI

Aynı kulakta iletim tipi işitme kaybı ile birlikte sensörinöral işitme kaybının bir arada olması durumudur.

İŞİTME KAYBININ TANISI NASIL KONULUR

Hastanın işitme kaybı ile ilgili yakınması alındıktan sonra muhtemel nedenlere yönelik ayrıntılı bir öykü alınır. Daha sonra tam bir kulak muayenesi yapılır. Daha sonrasında işitme testleri yapılır.

• Odyolojik tetkik:

Bu testte hasta sessiz bir kabin içerisinde kulağına yerleştirilen kulaklık ile test edilir. Hastanın her bir frekansta saf ses odyometrisi ile hava yolu ve kemik yolu işitme eşikleri tespit edilir. Daha sonra konuşma odyolojisi ile kelmelri ayırt etme durumu, yüksek sesten rahatsız olma seviyesi ve en rahat ettiği ses seviyesi tespit edilir.

• Timpanometri ve akustik refleks ölçümü

Bu testte orta kulak basıncı ve zar hareketliliği değerlendirilir. Aynı zamanda akustik refleksler değerlendirilir. Bu test orta kulak mekaniği hakkında çok değerli bilgiler verir.

• Otoakustik emisyonlar:

İç kulakta bulunan tüylü hücrelerin fonksiyonlarını değerlendirmede kullanılır. Özellikle küçük çocuklarda işitmenin değerlendirilmesinde çok önemlidir. Eğer bir kulakta otoakustik emisyon cevabı alınmışsa o kulakta büyük bir oranla iç kulak fonksiyonları salimdir.

• İşitsel beyin sapı cevapları ( ABR, BERA ) :

İşitmenin objektif değerlendirilmesi için kullanılan en önemli testtir. Kulağa verilen sesli uyaranın iç kulak, işitme siniri ve beyin sapında meydana getirdiği elektrik potansiyellerinin ölçülmesi ile yapılır. Özellikle küçük çocukların ve işitme testine koopere olamayan kişilerin işitmelerinin değerlendirilmesinde çok önemlidir.