Kalp Krizi
Kalp, tüm organlar gibi kan yoluyla beslenir. Kalp krizi de kalbi besleyen damarlardan birinin tıkanmasıyla gerçekleşir. Tıkanan damarın besleyemediği kalp kası hücreleri ölmeye başlar. Eğer doğal bir baypas olmazsa ya da müdahale edilmezse oksijensiz kalan kalp çalışamaz duruma gelir ve ölüm gerçekleşir.
Kalp krizi ölümlerinin çoğu ilk 60 dakika içinde gerçekleşir. Ölüm zamanı istatistikleri ilk ve erken müdahalenin önemini ortaya koyuyor. Peki kalp krizi geçirirsek ya da yanımızda kalp krizi geçiren biri olursa ne yaparız? Aslında ilk soru ” Birinin kalp krizi geçirdiğini nasıl anlarsınız?” olacaktı. Kalp krizi anında bilinciniz yerindeyken yapacağınız son bir hareket hayatınızı kurtarabilir.
Kalp krizinin en yaygın görülen belirtisi sol kola doğru ilerleyen göğüs ağrısıdır. Çok şiddetli olan bu ağrıya mide bulantısı, terleme ve bilinç kaybı da eklenebilir. Özellikle mide rahatsızlığı olan kişiler kalp krizinden kaynaklanan ağrıyı mide ağrısı sanabilirler. Yaşlılarda kalp krizi nefes darlığıyla da kendini belli edebilir. Ancak her 5 kalp krizinden 1’i hiçbir belirti olmaksızın gerçekleşir. Ağrı vücudun durumu fark etmesiyle verdiği alarmdır, ağrı bir şanstır.
Kalp krizi geçirdiğinizden şüpheleniyorsanız ve yalnızsanız her şeyden önce size ulaşabilecek bir tanıdığınızı arayın. Doğrudan 112 servisini ararsanız adresi tarif ederken bilincinizi kaybedebilirsiniz. Tabi yakınınıza ulaşamama ihtimaliniz de bir risktir. Gerekli aramaları yaparken evinizin kapısını da açık bırakın ki size ulaşabilsinler. Hâla bilinciniz yerinde ise bir bardak suyla aspirin için. Onun dışında bir şey tüketmeyin.
Kalp krizi geçiren birinin kendi kendini tedavi etmesi mümkün değildir. Ancak zaman kazandıracak hareketler vardır. Bir kanepe ya da bir sandalyenin önünde sırt üstü yatın. Ayaklarınızı kanepenin üzerine yüksek bir yere koyun ve burnunuzu tutarak kuvvetle öksürün. Bacaklarınızdan gelen kan ve öksürüğün etkisiyle artan kan dolaşımı kalbinizi bir süre daha idare edebilir. Bu süre içinde kesinlikle ayakta beklemeyin. Kalp ağrısı durumunda soğuk ya da sıcak duşa girmek ve ağrı geçsin diye spor yapmak ölümcül sonuçlar doğurabilir.
Trafikteyken göğsünüzde şiddetli bir ağrı ve ani terleme hissettiyseniz büyük ihtimalle bilincinizi kaybetmenize 20 saniye kalmıştır. Hemen arabayı sağa çekin ve telefonunuza sarılın. Bu sırada da arka koltuğa geçerek kapıyı açın ve ayaklarınızı tepeye dikin. Burnunuzu kapatıp şiddetlice öksürmeye başlayın. Bu sırada bilincinizi kaybetseniz bile sizi o halde görenler yardım çağıracaktır.
Kalp krizi geçiren birine yapılacak müdahale üzerine eğitim almadıysanız yapabilecekleriniz çok sınırlıdır. İlk olarak 112 acil servisi arayın. Eğer imkanınız varsa hastaneye siz götürün. Böylece kapsamlı müdahalenin yapılacağı süreyi kısaltmış olursunuz.
-> Siz götüremiyorsanız hastayı yere yatırın ve bacaklarını yukarı kaldırarak sabitleyin.
-> Gömlek, kravat ve kemer gibi vücudu sıkan giysi ve aksesuarları çıkarın.
-> Kriz geçiren kişi kalp hastasıysa ilacını verin. Dil altı hapları ölümü önleyebilir.
-> Aspirin kan sulandırıcıdır. Kalp krizi geçiren kişiye bir aspirin çiğnetin.
-> Kişiyi sıcak tutmaya çalışın ama hava almasını önlememeye özen gösterin.