Siz bir Doktor musunuz?
Eğer Aileden Biri Alzheimer Hastalığı Tanısı Alırsa?
- Tanıyı içinize sindirmek için kendinize zaman tanıyın.
- Habere üzüntü, suçluluk, öfke, inkar gibi çeşitli tepkiler göstermeniz doğaldır.
- Kendinize tanıyı hazmetmek için zaman verdikten sonra hastaya bakım veren kişi olma sürecine başlayabilirsiniz.
Başlangıçta Atabileceğiniz Adımlar
- Hastalık hakkında bilgi toplayın. (Alzheimer Derneği, www.alz.org.tr)
- Tıbbi bakım hakkında karar vermeye hazır olun.
- Yasal belgeleri hazırlayın: Hastanızın tanıdığı bir arkadaş, aile bireyi veya profesyonel bir kişiyi sürekli vekil olarak ataması için gereken yasal belgelerin en kısa zamanda tamamlanmasını sağlayın. Sağlık bakımı vekaleti, vekil atanan kişinin hasta kişi namına önemli tıbbi kararları alma hakkını vermektedir.
- Tanıyı diğer kişilere söylemenin önemi: Yardım elini uzatmaları daha yüksektir.
- Hastaya sosyal ortamda destek sağlama: Hastanıza sosyal ortamlarda yakınında bulunarak ve ne yapacağından emin olmadığında devreye girerek güven verebilirsiniz. Hastaya bakım veren bazı kişiler yanlarında "Benimle birlikte olan kişi Alzheimer hastasıdır. Sabrınız için teşekkürler’’ yazan bir kart taşırlar.
- Rolleri ve sorumlulukları değiştirmek: Aile üyelerini, hastanın durumu ve yaşanılan zorluklar konusunda bilgilendirmek için düzenli aralıklarla toplamayı düşünebilirsiniz. Uzmanlar size geleceği planlama, ihtiyaçlarınızı belirleme ve karar verme konusunda yardımcı olacaklardır.
- Uzaktan destek olmak: Hastaya bakım veren kişiden uzakta otursanız bile, ziyaret etmeye çalışın ve eğer yardımcı olacaksa hastaya bir süre bakmayı teklif edin. Hastaya bakım veren kişiye destek olmanın en önemli yolu, onun kararlarını yargılamamaktır. Durum hakkında sorular sorun ve dikkatle dinleyin. Duygusal desteğiniz, sevginiz ve yüreklendirici tavrınız bu sürecin ayrılmaz bir parçası olabilir.
- Kendi duygusal tepkilerinizle başa çıkmak: Hastaya bakım verenin moralinin zaman zaman bozulması ve hastaya karşı öfke hissetmesi normaldir. Bu durumlarda destek gruplarıyla paylaşım, yürüyüş ve sportif faaliyetler, düzenli aralar vererek tükenmişlik duygusunun önüne geçmek faydalı olacaktır.
- Kendinize bakım vererek hastanıza da bakım vermiş oluyorsunuz: Düzenli aralıklarla doktorunuza görünün ve kontrollerinizi yaptırın. İstirahat edin, düzenli ve dengeli beslenin ve düzenli egzesiz yapın. Haftada en az 1-2 kez 2'şer saatlik molalar vermenin bir yolunu bulun. Mizah duygunuzu korumaya çalışın ve hoşlandığınız şeyleri hastanızla birlikte ya da tek başınıza yapmaya devam edin.
Alzheimer Hastalığı ve Davranış Değişiklikleri
Alzheimer’li birçok hasta kendisini endişeli ve üzüntülü hisseder. Bazıları kontrol edilemez hale gelip başlarını alarak gitmeye çalışabilirler. Bazıları saldırgan tarzda davranışlar da gösterebilirler.
Hasta yakını olarak sabırlı olmak, onun duygularına cevap vermeye çalışmak, endişelerini anlayıp gidermeye çalışmak ve tartışarak ikna etmeye çalışmamak gerekmektedir.
‘Katılın, onaylayın, meşgul edip dikkatini başka noktaya çekin’: Hastanızın gerçeğine katılmak ve söylediği şeyin doğru olduğuna inanırmış gibi tepki vermek en iyisidir. Hastaların duygularının nedenleri çok mantıklı olmasa da, duygularının kendileri çok gerçekçidir. Hastanızın gözlerine bakarak ve cevaplar vererek, kendisini dinlediğinizi ona gösterin. Hastanızın dikkatini başka bir yere çekecek bir faaliyet bularak olumlu bir şey üzerine odaklanmasına yardım edin.
- İletişim becerileri: Sabır, anlayış ve iyi bir dinleyici olma yeteneğini içermelidir. Anlaşılır ve hastaya hitap ederek konuşmak faydalıdır. İşaret etmek veya yaparak göstermek gibi görsel ipuçları verilmesi yararlıdır.
Günlük Yaşam Faaliyetleri İçin Öneriler
- Hastanızın özbakım işlerine yardım ederken acele etmeyin.
- Giyinme veya diş fırçalamanın içerdiği tüm hareket basamaklarını hatırlamakta zorluğu olabilir.
- Yavaş olun ve işleri basit basamaklara bölün.
- Hastanızın geçmişte kullandığı aynı programı sürdürmeye çalışın.
- Bugün neyin işe yaradığını bulmak için çeşitli yaklaşımları denemenizin gerekmesi büyük olasılıktır ve bugün işe yarayan şey yarın yaramayabilir.
