Sebze ve meyvelerin kendi mevsiminde tüketilmesi çok önemlidir. Çünkü mevsiminde tüketilen sebze ve meyvelerin vitamin, mineral ve antioksidan içerikleri çok daha yüksektir. Kış aylarını hastalanmadan atlatmanın bir yolu da bu mevsimde çıkan sebze ve meyveleri yeteri kadar tüketmektir.
Her sebze ve meyvenin içinde farklı besin öğeleri bulunur. Bizler sebze ve meyveleri renkleri açısından gruplayabiliriz. Eğer tükettiğimiz besinlerin renklerinin çeşitli olmasına dikkat edersek, farklı vitamin ve mineralleri de çeşitli bir şekilde vücudumuza almış oluruz.
Kış aylarında soframızda yer alması gereken sebze ve meyveleri tanıyalım:
TURUNÇGİLLER VE HAVUÇ:
Turunçgiller C vitamini açısından çok zengin besinlerdir. C vitamini bağışıklık hücrelerinin yapımında görev aldığından ötürü bizi hastalıklara karşı koruyan bir vitamindir. Ayrıca C vitamininde antioksidan etkileri mevcuttur. Fakat C vitamini vücutta depolanmadığı için bu besinler her gün düzenli olarak mutlaka alınmalıdır. Havuç ise A vitamini öncüsü ve güçlü bir antioksidan olan beta karotenden zengindir. Beta karoten antioksidan etkisi ile yaşlanma etkilerini yavaşlatır ve kanser gibi oksidanlara bağlı hastalıklara yakalanma riskini azaltır. Bu özellikler aynı zamanda bal kabağında da bulunmaktadır.
BEYAZ-AÇIK YEŞİL RENKLİ SEBZE-MEYVELER:
Karnabahar, lahana ve brüksel lahanası, kış boyunca tazeliklerini ve lezzetlerini koruyan sağlıklı sebzelerdir. Folik asit, A vitamini, manganez ve potasyum içerikleri ile bu sebzeler kalp-damar sağlığının korunması açısından da çok önemlidirler. Kükürt içerikleri ve birçok fitokimyasaldan zengin olmaları nedeni ile kansere karşı koruma sağlayan ve vücudumuzu zararlı atıklardan temizleyen lahana ailesinin özellikle kolon kanserine karşı koruma sağladığı belirlenmiştir.
KOYU YEŞİL RENKLİ SEBZELER:
Koyu yeşil yapraklı sebzelerin en büyük ortak özellikleri posa ve folik asitten zengin olmalarıdır. Kabızlığın kış aylarında daha sık gözlenen bir sağlık sorunu olduğu düşünülürse, koyu yeşil sebzeler ile alınan posanın önemi daha iyi anlaşılır. Folik asit ise vücutta gerçekleştirdiği hayati roller sebebi ile her yaşta önemlidir. Folik asit, bağışıklık sistemi üzerindeki etkilerinin yanı sıra, genetik kodlamalarda da rol alır. Bu önemli görevi nedeni ile gebe kadınlar için ayrı bir önem taşır. Gebe kalmadan önce ve gebeliğin ilk aylarında folik asidin yetersiz alınması bebeğin nöral tüp defekti adı verilen sorun ile doğmasına yol açar. Bunların dışında koyu yeşil yapraklı sebzeler birçok vitamin ve mineralden de zengindir. Ispanak demir minerali açısından da zengindir. Koyu yeşil yapraklı sebzeler ile ilgili en sık yapılan beslenme hatası bu sebzelerin saplarını ve köklerini atmaktır. Oysa akar su altında iyice yıkandıktan sonra bu kısımların da yemeklere eklenmesi veya salatalarda çiğ olarak tüketilmesi sağlık açısından önemlidir.
KÖK SEBZELER:
Turp, kereviz, yer alması ve patates gibi sebzeler ile kış sofralarımıza lezzet ve sağlık katabiliriz. Kök sebzeler birçok vitamin ve mineral içerir. Ayrıca içeriklerinde bulunan antioksidan öğeler ile vücudumuzu serbest radikallere karşı güçlü hale getirirler. Kışın antioksidanların düzenli alımı kendinizi enerjik hissetmenizi sağlar. Patates potasyum ve C vitamini içeriği ile son derece sağlıklı bir sebzedir. Patatesin C vitamini içeriğinin kabuğa yakın kısmında bulunduğu unutulmamalıdır. Soğan ve sarımsak da kış ayının vazgeçilmez sebzelerindendir. İçerdikleri kükürtlü bileşenler sayesinde soğan ve sarımsak antibiyotik özelliğe sahiptir. Bunun dışında kış boyunca haftada 2–3 kez 1–2 diş çiğ sarımsak tüketerek kalp sağlığınızı korumak adına bir adım daha atabilirsiniz.