Kış Boyunca Sağlıklı Kalmanın yolu Beslenmeden Geçer

Kış mevsimi boyunca en sık şikâyet edilen durumlar hastalıklar olur. Nezle, grip, soğuk algınlığı gibi hastalıklar çocuğunuzun okula gitmesini engelleyebileceği gibi okul başarısını da olumsuz etkileyebilir. Çocuğunuzun kış mevsimi boyunca enerjik, dinamik, sağlıklı ve başarılı olması ise aslında sizin elinizde… Bağışıklık sistemini güçlendirecek şekilde beslenmesini sağlayarak onu kış hastalıklarından rahatlıkla koruyabilirsiniz.

Kış mevsimi boyunca sağlıklı kalmak aslında bağışıklık sistemimizin güçlü olmasına bağlıdır. Bağışıklık sisteminin elemanları olan deri, sindirim sistemi ve diğer özel hücreler ne kadar güçlü olursa, hastalıklara yakalanma riski de bir o kadar azalır. Bağışıklık sisteminin güç kazanması ise ancak ve ancak doğru beslenme ile sağlanabilir.
Kış mevsimi boyunca çocuğunuzun sağlıklı olmasını sağlamak için ilk yapmanız gereken onun düzenli beslenmesini sağlamaktır. Okul çağındaki birçok çocuk kahvaltı öğününü atlar. Oysa kahvaltı gün boyu süren zindeliğin anahtarıdır. Sabahları çocuğunuzun kahvaltıya ayıracağı 10 dakika onun öğlen saatlerine kadar okulda dikkat ve performansını kaybetmemesini sağlamak ile kalmaz, sağlıklı beslenmesi nedeni ile hastalıklara karşı da direnç kazanmasını sağlar. Karbonhidrat, protein ve yağdan dengeli bir kahvaltının dikkat süresini 210. dakikaya kadar uzatabileceği ise bilimsel çalışmalar ile kanıtlanmıştır.

Çocuklar kış mevsiminde de büyüme ve gelişmeye ara vermez. Bu nedenle kış boyunca hem büyüme ve gelişmesine destek verecek hem de onu hastalıklardan koruyacak şekilde beslenmesini sağlamak gerekir. Bunu sağlamak sanıldığı gibi zor değildir. Sağlıklı beslenmenin en temel ilkesi olan dört ana besin grubuna öğünlerde yer verilmesi ile beslenme yetersizliği ve bağışıklık sisteminin güçsüzleşmesi riski en aza inecektir. Yapmanız gereken çocuğunuzun mönüsünde et çeşitleri, süt ürünleri, pilav, makarna, ekmek gibi tahıl ürünleri ve sebze-meyvelere yer vermektir.
Bağışıklık sistemi açısından bazı özel besin öğeleri vardır. Bu öğeler, bağışıklık hücrelerinin oluşmasında veya etkinliğinde görev alarak vücudumuzu mikroplara karşı korumamızı sağlar. Bu besin öğelerinin başında proteinler, bazı vitaminler ve mineraller yer alır.

Protein, çocukların gelişimi için önemli olduğu kadar bağışıklık sisteminin etkin çalışabilmesi için gereklidir. Protein yetersizliğinde hastalıklara karşı duyarlılığın arttığı ve hastalık süresinin uzadığı bilinir. Bu nedenle çocuğun protein ihtiyacının tam olarak karşılanması gereklidir. Et ve et ürünleri, tavuk, hindi, balık, yumurta, süt ve süt ürünleri en besleyici protein kaynaklarıdır. Çocukların kahvaltısında her gün yumurta ve peynir çeşitlerinin olması, ana öğünlerinde et çeşitleri ve süt ürünlerinin yer alması ve çocuğun günde 2 bardak kadar süt veya yoğurt tüketmesinin sağlanması ile protein ihtiyacı en iyi şekilde karşılanacaktır.

Vitaminler arasında bağışıklık sistemi için en önemli olanlar; A, E, C ve B vitaminleridir. A vitamini, mikropların aşamadığı ilk bariyer sayılabilir. Çünkü mikropları vücudumuzdan uzak tutan derinin yapımında önemli rol oynar. A vitamini yetersizliğinde kızamığa yakalanma riski de oldukça artar. Sarı-turuncu sebze ve meyveler, bazı yeşil yapraklı sebzeler, balık, yumurta ve süt A vitaminin en iyi kaynaklarıdır. Çocuğunun beslenmesini A vitamininden zenginleştirmek için kışın en lezzetli meyveleri olan turunçgilleri tüketmesini sağlayabilir, salatalara havuç ilave edebilir veya kahvaltısında 1 tatlı kaşığını geçmeyecek kadar tuzsuz tereyağı tüketmesini sağlayabilirsiniz. E vitamini ise hücrelerde toksinlerin birikmesini engelleyerek bağışıklık sistemine destek olur. Sıvı yağlar, E vitamininin en zengin kaynaklarıdır. Yemeklere ve salatalara eklenen sıvı yağlar ile aldığı E vitaminine bir miktar daha katkıda bulunmak için ara öğünlerinde 5–10 fındık veya badem ya da 3–4 tam ceviz tüketmesine destek olabilirsiniz. B grubu vitaminleri birçok farklı besinin içerisinde yer alır. Çocuğunuzun yeterli ve dengeli beslenmesi sağlamak ile günlük B vitaminleri ihtiyacını kolayca karşılayabilirsiniz.

C VİTAMİNİ YANILTMASIN!
C vitamini ile bağışıklık sistemi arasındaki ilişki uzun bir süredir bilimsel bir tartışma konusudur. Bazı çalışmalar, soğuk algınlığı durumlarında alınan C vitamini desteklerinin soğuk algınlığının süresini ve şiddetini kısalttığını gösterse de, birçok çalışma aksi sonuç vermiştir. Bu durum, C vitamininin önemsiz olduğu anlamına gelmez. Çünkü C vitamini bağışıklık hücrelerinin içinde yer alan önemli bir vitamindir. Vücutta depolanamadığından ötürü hasta olduktan sonra aşırı miktarda vitamin hapları ile almak yerine, günlük beslenme düzenimizde doğal besinler ile yeterince karşılanmasını sağlamamız daha uygun ve sağlıklıdır. C vitamininin en zengin kaynakları sebze ve meyvelerdir. Çocuğunuzun ara öğünlerine ekleyeceğiniz meyveler ve öğünlerde servis edeceğiniz sebze yemekleri ve salatalar ile C vitamini ihtiyacını karşılayabilirsiniz. Fakat C vitamininin vitaminler dünyasında en hassas vitaminlerden biri olduğunu unutmayın. Salataları tüketmeden hemen önce hazırlamak veya meyveleri tüketmeden hemen önce soymak, meyve sularını hazırladıktan sonra bekletmemek gibi basit önlemler ile besinlerin içerisinde yer alan C vitaminini koruyabilirsiniz.
 

SADECE EVDE DOĞRU BESLENMESİNİ SAĞLAMAK YETERLİ OLMAZ!
Gün boyunca okulda veya kursta olan çocuğunuzun sadece evde sağlıklı beslenmesini sağlayarak hastalıklara karşı direncini arttırmayı başaramayabilirsiniz. Evden dışarıdayken de hangi besinleri ne miktarda tükettiği çok önemlidir. Bu konuda çocuğunuz ile konuşabilir, okul mönülerini okul idaresinden temin edebilirsiniz. Böylece gün boyunca eksik yemiş olduğu besinleri akşam öğününde tamamlamanız daha kolay olacaktır. Çocuğunuzun gün boyunca okulda da sağlıklı beslenmesini sağlamak için okul aile birliğinden bir diyetisyen ile çalışmalarını talep edebilirsiniz.

KIŞ MEVSİMİNDE TÜKETİMİNE DİKKAT ETMENİZ GEREKEN 4 BESİN

Çikolata: Fazla tüketildiğinde sadece kilo almaya yol açıyor sanıyorsanız yanılıyorsunuz. Son yapılan araştırmalar çikolatanın içinde yer alan teobromin adlı maddenin öksürük süresinin uzamasına neden olabileceğini ortaya koymuştur.
Şekerli besinler: Şekerli besinlerin gün boyunca fazla miktarda tüketilmesi iştahı bastırarak çocuğunuzun kendisine yararlı olacak besinleri tüketmesine engel olabilir. Bu nedenle çocuğunuzun şekerli besin tüketimini abartmasını önlemeniz gerekli.

Mısır Şurubu: Bazı hazır gıdalar mısır şurubu içerir. Besin etiketinin içindekiler bölümünden besinlerin mısır şurubu içerip içermediğini kontrol edebilirsiniz. Yapılan bazı bilimsel çalışmalar aşırı miktarda tüketilen mısır şurubunun bir bağışıklık hücresi olan nötrofilin aktivitesini azaltabileceğini göstermiştir.

Kafeinli İçecekler: Kafeinli içecekler aşırı miktarda tüketildiklerinde, vücuttan sıvı kaybına neden olurlar. C vitamini de idrar ile atılan bir vitamin olduğu için, vücuttan C vitamininin kaybına neden olabilirler. Çocuğunuz günde 1–2 adet açık ve limonlu çay içebilir fakat aşırı tüketim konusunda hassas davranmanız gereklidir.

“Beslenme programınız parmak iziniz gibidir, sadece size özeldir.”

Diyetisyen Gizem TUTAR

Taksim Alpha Tıp Merkezi