Myomektomi
Bu Makalenin Amacı
Myom nedeniyle rahmin cerrahi olarak alınmasının istenmediği durumlarda, rahmin tam olarak çıkartılması yerine yalnızca myomların alınabileceği ve rahmin korunabileceği konusuna özel olarak dikkat çekmek amacıyla bu makale yazılmıştır.
Myomektomi Tanımı
Myomektomi, rahim duvarından myom adı verilen yumruların (fibroid) cerrahi yolla çıkartılması demektir. Adet zamanı ilaç tedavisine cevap vermeyen kasık ağrısı, aşırı kanama gibi semptomlara neden olan, myomu olan kadınların yaklaşık üçte birine rahmin tam olarak çıkartılması anlamına gelen histerekromi operasyonu yapılmaktadır. Myom tanısı konduğu halde, çocuk doğurma yaşındaki kadınlara ve rahminin operasyonla alınmasını istemeyen kadınlara myomektomi ameliyatı yapılarak rahmi korunmalıdır.
Operasyondan Önce Tedavi
Operasyondan üç ay önce başlanılarak, ayda bir kez GnRH analogları ile tedavi, myomların küçülmesini sağlar, böylece operasyon daha küçük bir kesi ile ve daha az kan kaybı ile gerçekleştirilmiş olur. Bu tedavi sırasında adetler kesilir, kanama olmaz. Böylece operasyona kadar myoma bağlı olan kanama duracağı için hastanın anemisi de düzelmiş olur, dışarıdan kan transfüzyonuna çok zaman gerek kalmaz. Buna rağmen bu ilacı kullanmak doktorların tercihlerine bağlıdır. Çünkü GnRH analogları geçici olarak menopoz semptomlarına yol açarak gece terlemesi, ateş basması gibi istenmeyen yan etkiler doğurur. Ayrıca bu ilaçlar rahimde bulunan küçük çaplı myomları görünmez hale getirir, bu nedenle oprasyonda bu myomlar çıkartılamadığı için ileride bu küçük myom nüveleri büyüyerek ikinci bir operasyon gerektirebilir. Bu üç aylık tedaviden sonra myomektomi operasyonu yapılmazsa myomlar kısa süre sonra tekrar eski boyutuna kavuşur.
Myomektomi Operasyonu Riskleri
Her türlü cerrahi operasyonda olduğu gibi myomektomi operasyonu da özellikle bu konuda deneyimi az, tecrübesiz ellerde yapıldığında, çok çeşitli riskleri beraberinde getirebilir.
Buna rağmen bu komplikasyonlar tecrübeli ve uygun eğitim almış doktorlar tarafından yapıldığı zaman oldukça nadirdir. Myomektomi operasyonunda olabilecek riskler konusunda kadınların uyarılması gerekir.
Myomektomide Olabilecek Komplikasyonlar
Ağrı, geç dönemde barsak tıkanıklığı, anemi, infertilite (kısırlık), pelvik adezyon (yapışıklık), operasyon sırasında histerektomiye dönme olasılığı ve daha sonra tekrar operasyon gerekliliği, operasyondan sonra gebelik olduğunda sezaryen olasılığı ve myomların % 99'dan fazla bir kısmının benign olmasına rağmen çok nadir kanser olasılığının da var olduğu gibi riskler operasyona girecek hastalar tarafından önceden bilinmelidir.
- Myomektomi komplikasyon oranı %3-%9
- Myomun yeniden oluşma oranı %15
- Pelvik adezyon oranı %15-%53
Myomektomi Operasyon Teknikleri
Küçük myomlar laparoskopi ya da histereskopi yöntemi ile küçük bir insizyondan alınabildiği halde, büyük myomlar rahimde bulundukları konuma uygun olarak ya abdominal (karından) ya da vaginal kesi ile alınmaktadır.
- Histeroskopik Myomektomi: Rahim iç duvardaki myomlar vaginal yoldan uygun histereskop aleti ile servixten uterus içine girilerek çıkartılır.
- Laparoskopik Myomektomi: Rahim dış yüzünde olan saplı (pediküllü) myomlar bu yolla ortadan kaldırılır. Göbek altından açılan küçük bir insizyon ile pelvik kaviteye girilir.
- Abdominal Myomektomi (Laparotomik Yolla Myomektomi): Ya genel, spinal ya da epidural anestezi altında yapılır. Kanamanın çok olabileceği damarlara yakın ve tehlikeli konumda yerleşmiş olan bası semptomları oluşturan myomların ya da uterin kaviteyi baskı altına alan aşırı büyük myomların çıkartılmasında abdominal yol tercih edilir. Bu durumda ya ''bikini kesisi'' adı verilen horizontal kesi ya da ortadan göbek altından vertikal kesi yapılarak batın açılır. Uterus duvarına gömülü myomlar yakalanarak her biri tek tek çıkartılır. Rahim duvarında kanama ve enfeksiyona engel olmak için her bir açıklık tek tek kapatılır.
Myom nedeniyle gebe kalamayan ya da düşük yapan kadınların gebe kalabilmesi için myomektomi operasyonu bir an önce gerçekleştirilmelidir. Çünkü operasyondan sonra da sezaryen olmuş bir hasta gibi en az bir yıl gebe kalması sakıncalıdır.
Hastaların standart operasyondan sonra normal aktivitelerine geri dönmeleri dört-altı hafta sürer. Laparoskopi ya da hysteroskopi ile myomektomi gerçekleştirildi ise iyileşme süresi daha kısa olup bir-iki haftayı alır.
Myomektomi Operasyonuna Alternatifler
- Total histerektomi: Uterusun tam olarak çıkartılması.
- Subtotal histerektomi: Uterusun korpus kısmının çıkartılması, servixin bırakılması.
- Fibroid embolizasyon: Nisbeten yeni ve invaziv bir tekniktir, myomu besleyen kan damarlarını bloke ederek myomların küçülmesi ve semptomların düzelmesi esasına dayanır. Femoral artere uygulanan bir kateter yoluyla kan damarına ulaşılır ve bu damarın içine kan akımını kesen ince partiküller enjekte edilir.
Sonuç
Rahminin korunmasını isteyen, rahim alınmasına bağlı postoperatif komplikasyonlar (vaginanın kısalması, vagen cuffunda skar oluşması, idrar kaçırma, idrar torbasının sarkması vs.) yaşamak istemeyen kadınların myom nedeniyle rahminin tamamını aldırmadan önce myomektomi operasyonu gibi bir alternatife başvurabileceğinin bilincinde olması oldukça önemlidir.